Klein groepje
In de praktijk zien we vaak terug dat wanneer een kind ‘gewoon’ mee kan draaien in de klas er niets aan de hand is. Echter wordt dit groepje kinderen steeds kleiner. Wanneer het een kind niet lukt om mee te draaien worden er stappenplannen gevolgd die door de administratieve bureaucratische machine zijn opgelegd.
De bewuste leerkracht
De bewuste leerkracht wordt zo opgeslokt in het bureaucratische systeem van planningen, toetsen, nog een activiteit organiseren, dat ze niet de ruimte kunnen innemen die ze zouden willen innemen. In de eerste vijf jaren na het afstuderen vallen de meeste leerkrachten uit omdat ze de werkdruk te hoog vinden of omdat het werk in de praktijk toch niet is wat men ervan had verwacht. Methodes zijn doelen geworden in plaats van hulpmiddelen om kinderen te begeleiden in hun ontwikkeling. Toetsen zijn doelen geworden om leerlingen in kaart te brengen in plaats van hulpmiddelen om te bevestigen wat de bewuste leerkracht al lang heeft gezien in observaties.
Het kind
Terug naar het kind. Het kind kan niet mee in de groep. Er worden hulpmiddelen ingezet, denk hierbij breed: van een koptelefoon, onderzoeken met labeltjes en vaak zelfs medicatie tot gevolg, tot verwijzing naar speciaal onderwijs. Dat dat beweeglijke kind eigenlijk een danser is en later dansdocent wordt, word niet gezien, dat dat kind wat iedere dag het werk niet af heeft omdat ze bezig is met het zorgen voor anderen wordt later verpleegster en dat in dat kind met dyslexie een creatief kunstenaar zit opgeslagen krijgt geen ruimte terwijl dat de essentie is van hun persoonlijke unieke zijn. Alleen ruimte voor de extremiteiten zoals dat kind met het uitzonderlijke voetbaltalent wordt gezien maar dat ieder kind uniek is, dat mag er niet zijn…althans daar past het onderwijs zich niet aan, aan. Ik zie met vingers naar ouders gewezen worden, de leerkracht en zijn team zitten met hun handen in het haar want ze voelen dat het niet meer werkt. De verantwoordelijkheid wordt groter en zwaarder want van zowel de ouders als onze bureaucratische administratieve machine wordt de druk alleen maar groter. Niemand zit meer in zijn of haar rol. De leerkracht voelt zich pedagogisch eindverantwoordelijk.
De ouder als pedagogisch eindverantwoordelijke
En dan die bewuste ouder, die hard werkt om zijn gezin te kunnen onderhouden, die ouder die school ziet als de plek waar zijn of haar kind veilig is, die ouder die zich vaak niet eens bewust is van wat er op school afspeelt omdat ze het niet zien als een activiteit op een dag maar als ‘de opvang’. De ouder die te moe is om na schooltijd, wanneer de kinderen in bed zijn gelegd, zich nog bewust te zijn van het feit dat zij de pedagogisch eindverantwoordelijke zijn van hun kind en dus alle regie in handen hebben. De ouder die merkt dat het kind ‘vast loopt’ en met de vinger naar de school en leerkracht gaat wijzen omdat het kind thuis helemaal andere dingen laat zien.
Overlopen van rollen
De rollen van zowel ouders en leerkrachten zijn teveel in elkaar overgelopen. Hoe bouwen we een gezonde brug?
We merken dat leer mij het zelf te doen de taak is van de ouders, de pedagogisch eindverantwoordelijke van hun kind, in samenwerking met school die daar een belangrijke rol in speelt omdat kinderen daar veel tijd doorbrengen. De rol van de leraar is veranderd. Er is een grote diversiteit aan leerlingen, welke allemaal een andere leerstijl hebben. Leerlingen leren tegenwoordig zoveel van hun telefoon, beeldschermen, schermpjes. Kennisoverdracht is niet meer het einddoel. Hoe de overdaad aan informatie te filteren, je mindset positief te houden op het moment dat het je even niet lukt, omgaan met de emoties die hieraan ten grondslag liggen, positief stimuleren, zaken goed kunnen organiseren. Alle kennis die we nodig hebben is in de basis is op te zoeken op het internet. De overdaad aan informatie is hier zo groot dat je mag leren filteren.
Begrijpen wat je wordt vertelt, kijken wat deze informatie met jou doet, hoe voel je je hierbij, moet ik hier iets mee, wil ik hier iets mee. De functie van school en de leerkracht verandert dus. Aanmoediging, filteren, doorzettingsvermogen, dat is belangrijk.
De rol van pedagogisch eindverantwoordelijke mag weer terug naar de bewuste ouders. Zij mogen zich bewust blijven dat zij een kind op de wereld hebben gezet waar zij de verantwoordelijkheid over hebben. Er zijn experts aanwezig die hierbij kunnen ondersteunen maar jij als ouder hebt de regie in handen, jij bent pedagogisch eindverantwoordelijk. School is ‘slechts’ een activiteit op een dag.